Tiếp xúc với điện cao áp

Đường điện cao áp và các trạm có cấp điện áp nhỏ hơn 66kV thường đi gần vào các khu dân cư để dẫn đến các trạm hạ áp , đường dây dẫn chỉ cao khoảng từ 8m đến 10m, và có nhiều trạm không được xây kiên cố nên dễ xảy ra vi phạm khoảng cách an toàn của đường dây và trạm.  Khi con người tiếp xúc với điện áp cao, chịu điện áp chạm bằng điện áp pha, nên đa số bị cháy hoặc bỏng nặng. Ngoài ra, khi tới quá gần đường dây cao áp hoặc thanh cái trong trạm, sẽ bị phóng điện vào cơ thể. Ở điều kiện môi trường bình thường, chỉ tiêu phóng điện chắc chắn là 30kV/cm. Như vậy, với cấp điện áp 35kV ta đưa tay đến gần dây dẫn khoảng 1cm thì chắc chắn sẽ bị phóng điện gây cháy tay. Các trường hợp tai nạn dạng này thường do nhầm lẫn trong khi thao tác gây ra. Ví dụ, có hai biến áp gần nhau, đóng cắt điện nhầm hai biến áp này sẽ gây tai nạn cho thợ sửa chữa điện. Một kẻ ăn cắp điện, khi dùng gậy che để lồng dây dẫn vào cọc sứ máy biến áp, thay vì lồng vào cọc phía hạ thế, thì lại lồng vào vào phía cao thế, dẫn đến bị điện cao thế phóng điện gây tử vong. Vì vậy, muốn đảm bảo cho người không tiếp xúc với đường dây và trạm cao áp, phải giữ khoảng cách an toàn tối thiểu giữa người đến đường dây tải điện hoặc các bộ phận dẫn điện như sau:

Khoảng cách an toàn tối thiểu đến dây tải điện cao áp

2. Vào vùng có điện áp bước Khi có chạm đất ở mạng điện ba pha có điểm trung tính nguồn nối đất trực tiếp, sẽ xuất hiện ngắn mạch một pha, gọi là ngắn mạch chạm đất một pha. Dòng điện ngắn mạch một pha đi vào trong đất qua điểm chạm đất và qua cọc nối đất để về nguồn. Khi đó, xung quanh điểm chạm đất cũng như xung quanh cọc nối đất có những vòng tròn đẳng thế. Ta kẻ một đường thẳng ngay trên mặt đất qua điểm chạm đất hay qua cọc nối đất đó. Trên đường thẳng này, sự phân bố điện thế tính từ tâm trở ra hai phía là giống nhau. Có sự phân bố điện thế ở mỗi phía theo đường hypecbon. Nếu người đứng trên đường thẳng đó, mỗi bàn chân sẽ đặt trên một vòng đẳng thế khác nhau, và do đó giữa hai chân hình thành điện áp bước. Trong trường hợp này, điện áp trạm của người bằng điện áp bước. Dòng điện chạy từ chân nọ qua chân kia gây nguy hiểm cho người. Ở điện hạ áp, do điện áp thấp và dòng điện ngắn mạch bé nên điện áp bước thường nhỏ, mức độ nguy hiểm ít. Ngược lại ở điện cao áp, dòng điện ngắn mạch rất lớn, nên điện áp hình thành tại điểm chạm đất cũng như ở cọc nối đất rất cao, gây nguy hiểm cho người vào vùng có điện áp bước. Theo tính toán, nếu trên đường dây 500kV có ngắn mạch một pha ở trạm hay ở đường dây thì điện áp trên nối đất trạm có thể đạt từ 900V đến 4500V, còn ở trên nối đất đường dây có thể đạt từ 9kV đến 45kV. Để hạn chế nguy hiểm của điện áp bước đối với người, phải có biện pháp tăng cường an toàn cho đường dây, hạn chế sự cố đứt dây. Có biện pháp đề phòng khi có dông bão, hạn chế người đi vào các vùng có chạm đất, không đến gần các cột điện cao thế và các trạm điện cao thế. Thực hiện nối đất tốt cho các trạm và các cột điện cao thế, có biện pháp cân bằng thế. Lựa chọn các máy cắt có thời gian cắt khi có ngắn mạch chạm đất với thời gian tác động ngắn để tăng mức an toàn khi có sự cố ngắn mạch chạm đất. Riêng ở chạm có thể dùng sàn cách điện để đảm bảo an toàn cho công nhân vận hành.